Decennialang waren medische congressen voor wetenschappers een ideale gelegenheid om hun onderzoeksresultaten fysiek met collega’s te delen. Het coronavirus heeft daar echter verandering in gebracht. Bij het begin van de pandemie werden dergelijke vergaderingen gewoonweg geannuleerd en daarna werd de draad her en der weer voorzichtig opgepikt in een virtuele setting. En die formule blijft ook vandaag nog – op het moment dat we deze tekst schrijven – de meest populaire.
Toegegeven, digitale congressen bieden heel wat voordelen: minder verplaatsingskosten, een kleinere negatieve impact op het milieu, makkelijkere toegang tot de presentaties, meer flexibiliteit en noem maar op. Wat wil een mens nog meer?
Die vraag werd de wereld in gestuurd door een groep urologen. In een artikel dat deze zomer in een toonaangevend tijdschrift over hun vakgebied (1) werd gepubliceerd, vragen ze zich af wat de beperkingen zijn van die virtuele vergaderingen. Zo hebben ze het onder meer over het verdwijnen van het interactieve karakter, het gebrek aan discussie en debatten, het traag op gang komen van de wetenschappelijke initiatieven en de beperkte samenwerkingen tussen verschillende centra.
Naar aanleiding van die denkoefening lanceerden de auteurs van het artikel bovendien een enquête op Twitter waarin ze wilden nagaan hoe gemotiveerd wetenschappers zijn om een abstract in te dienen bestemd voor een virtuele vergadering. De resultaten zijn duidelijk: de meerderheid van de respondenten erkent een stuk minder geneigd te zijn om zijn bevindingen te delen op een virtueel congres. Heel wat gemiste kansen dus om wetenschappelijke vorderingen te verspreiden, ze te delen met collega’s, reacties te vragen en dus ook vooruitgang te boeken…
De nadelen van deze situatie zijn in de eerste plaats voelbaar voor experten in wording. Zij kunnen immers onmogelijk wennen aan presenteren voor een groot publiek, leren niet hoe ze vraag- en antwoordsessies moeten aanpakken en kunnen hun spreek- en interactievaardigheden niet bijschaven.
Deze verschillende aspecten zijn dan ook belangrijk genoeg om rekening mee te houden, zeker nu de vaccinatiecampagne op volle toeren draait. Misschien is deze pandemie wel een mooie gelegenheid om even stil te staan bij de manier waarop wetenschappelijke vergaderingen worden georganiseerd? De auteurs van het artikel zijn in dat opzicht van mening dat hybride formules waarschijnlijk het meest geschikt zullen zijn. Een formule waarbij de deelnemers niet alleen makkelijk toegang krijgen tot alle nodige informatie, maar ook de dynamiek van de fysieke contacten wordt gevrijwaard. En die dynamiek is nu net dé motor van de medische vooruitgang.
